Last week I read book August Willemsen, 'Braziliaanse Brieven' (1985). This is a book of letters (Dutch: brieven) from Brazil to his best friend Paul Roelofsen, during four of his trips to this country in 1967-1968, 1973, 1979 and 1984.
Quote from his letter from São Paulo, 16 august 1967:
“Is het eigenlijk wel nodig, vraag ik mij soms af wanneer ik om mij heen kijk, dat al die mensen hersens hebben? (…) Men kan een goed katholiek zijn zonder ooit over dat geloof na te denken, zonder er een jota van te snappen, zonder ooit over dat geloof na te denken, zelfs zonder te geloven, eenvoudig met behulp van een verzameling tics en voorwaardelijke reflexen (kruis slaan, rozenkrans, kaarsje branden). Het katholicisme ontmoedigt nadenken, zoals elke dictatuur. Ik zou het als een bijgeloof beschouwen, niet schadelijker dan andere, ware er niet dit machtsaspect, namelijk dat de onwetendheid waarin een hecht en hiërarchisch gestructureerd systeem de mensen houdt, de macht versterkt van datzelfde systeem, in een niet te doorbreken wisselwerking.
Soms, het kan natuurlijk niet vaak zijn, maar wanneer een enkele keer in zijn volle omvang tot mij doordringt welk een gigantisch, geniaal monsterachtig stelsel, gebaseerd op absoluut niets, op lucht (laten we dat in de emotie niet verliezen), in zijn monoliete onbeweeglijkheid al eeuwenlang blindelings wordt aanvaard en aanbeden; welk een macht over lichaam en ziel van tientallen miljoenen mensen één man ongestraft kan uitoefenen, een macht die groter is dan die welke dictator ook omdat hij landsgrenzen overschrijdt, die absoluter is omdat hij zich uitstrekt tot het geweten van de mens, bepalend is voor zijn doen en laten en denken en niet-denken, voor de begrippen die hij zich vormt van liefde, kind, vrouw, maagd, hoer, bruid, genot, schuld, zonde, voor wat mag en niet mag, voor zijn gewoonten van eten en drinken, als hem eten en drinken wordt gegund, voor zijn omgang met en beoordeling van anderen en ik weet niet hoeveel andere dingen – dan denk ik: die paus (…) die komt als eerste in aanmerking om voor het Russelltribunaal te worden gedaagd wegens misdaden jegens de mensheid.”
“Is het eigenlijk wel nodig, vraag ik mij soms af wanneer ik om mij heen kijk, dat al die mensen hersens hebben? (…) Men kan een goed katholiek zijn zonder ooit over dat geloof na te denken, zonder er een jota van te snappen, zonder ooit over dat geloof na te denken, zelfs zonder te geloven, eenvoudig met behulp van een verzameling tics en voorwaardelijke reflexen (kruis slaan, rozenkrans, kaarsje branden). Het katholicisme ontmoedigt nadenken, zoals elke dictatuur. Ik zou het als een bijgeloof beschouwen, niet schadelijker dan andere, ware er niet dit machtsaspect, namelijk dat de onwetendheid waarin een hecht en hiërarchisch gestructureerd systeem de mensen houdt, de macht versterkt van datzelfde systeem, in een niet te doorbreken wisselwerking.
Soms, het kan natuurlijk niet vaak zijn, maar wanneer een enkele keer in zijn volle omvang tot mij doordringt welk een gigantisch, geniaal monsterachtig stelsel, gebaseerd op absoluut niets, op lucht (laten we dat in de emotie niet verliezen), in zijn monoliete onbeweeglijkheid al eeuwenlang blindelings wordt aanvaard en aanbeden; welk een macht over lichaam en ziel van tientallen miljoenen mensen één man ongestraft kan uitoefenen, een macht die groter is dan die welke dictator ook omdat hij landsgrenzen overschrijdt, die absoluter is omdat hij zich uitstrekt tot het geweten van de mens, bepalend is voor zijn doen en laten en denken en niet-denken, voor de begrippen die hij zich vormt van liefde, kind, vrouw, maagd, hoer, bruid, genot, schuld, zonde, voor wat mag en niet mag, voor zijn gewoonten van eten en drinken, als hem eten en drinken wordt gegund, voor zijn omgang met en beoordeling van anderen en ik weet niet hoeveel andere dingen – dan denk ik: die paus (…) die komt als eerste in aanmerking om voor het Russelltribunaal te worden gedaagd wegens misdaden jegens de mensheid.”
Translation into English:
“Is it actually necessary, do I sometimes wonder when I look around that all those people have brains? (…) One can be a good Catholic without ever thinking about that belief, without understanding it, without ever thinking about that belief, even without believing, simply with the help of a collection of tics and conditional reflexes (cross, rosary, burn candle). Catholicism discourages thinking, like any dictatorship. I would consider it a superstition, no more damaging than others, were it not for this power aspect, that the ignorance in which a tight-knit and hierarchically structured system holds people strengthens the power of that same system, in an unbreakable interaction.
Sometimes, it may not be often, of course, but once in a while I fully realize what a gigantic, genius monstrous system, based on absolutely nothing, on air (let's not lose that in emotion), in its monolith immobility has been blindly accepted and adored for centuries; which power over body and soul of tens of millions of men one man can impunity with, a power greater than any dictator because it [literally: he] crosses borders, which is more absolute because it extends to the conscience of man, determines his do and let and think and not think, for the concepts it forms of love, child, woman, virgin, whore, bride, pleasure, guilt, sin, for what is allowed and not allowed, for his habits of eating and drinking, if he is awarded food and drink, for his dealings with and judging others and I don't know how many other things - then I think: that pope (...) should be the first, to be brought before the Russell Tribunal for crimes against humanity."
P.S. Willemsen (1936-2007) was a translator of Portuguese and Brazilian literature. He translated 62 books into Dutch, this is 17% of all in Dutch translated works from Portuguese in the period 1895-2013.
P.P.S. In a letter he writes about his meeting with Paulo Rónai (1907-1992). Interesting man! A hungarian jew who fled to Brazil and who apparently effortlessly continued his life as a teacher in Latin and French and literary critic in his new country.
No comments:
Post a Comment